بررسی اثر درمانی جراحی با لیزر co2 بر لیکن پلان اروزیو-آتروفیک مقاوم به درمان

چکیده فارسی: لیکن پلان دهانی یکی از بیماری های نسبتاً شایع می باشد که علت شناخته شده ای ندارد. بیشترین مکانهای درگیر در دهان، مخاط باکال و بوردر طرفی زبان هستند، اگرچه در ناحیه ای از مخاط دهان می تواند گرفتار شود. لیکن پلان انواع مختلفی دارد از جمله اروزیو-آتروفیک که بیشترین میزان درد و سوزش در بین سایر انواع دیگر لیکن پلان را ایجاد می کند. درمانهای گوناگونی برای لیکن پلان دهانی وجود دارد. کورتیکواستروئیدهای موضعی در بین بقیه درمانها هنوز به عنوان درمان اصلی و رایج باقی مانده اند، ولی گاهی اوقات، بعضی از ضایعات لیکن پلان به این درمان ها مقاوم هستند و ضایعات، پس از درمان، همچنان پایدار باقی می مانند. از میان انواع لیزرهای در دسترس، لیزر دی اکسیدکربن (co2) به عنوان یک راه درمانی برای حذف و برداشتن ضایعات مخاطی پیشنهاد شده است که عوارض جانبی خاصی را به هماره ندارند. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثر درمانی جراحی با لیزر co2بر لیکن پلان اروزیو-آتروفیک مقاوم به درمان می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه case series ، 10 بیمار که ضایعات ارویو-آتروفیک مقاوم به درمان لیکن پلان داشتند شرکت داده شدند. تشخیص این ضایعات به طور بالینی و سپس به صورت هیستوپاتولوژیک تائید شده بود. مقاوم به درمان در این مطالعه به ضایعه ای گفته شده که حداقل به مدت 1 ماه درمان با کورتیکواستروئیدهای موضعی را دریافت کرده ولی بیماری کاملاً معالجه نشده بود و یا پس از مدت کوتاهی بازگشت داشت. درمان به وسیله لیزر co2به صورت حرکت ملایم پروب لیزر بر روی ضایعات و انجام تبخیر آنها تا حد تحت اپی تلیوم انجام گرفت. لیزر co2از نوع موج پیوسته و با حداکثر توان 4 وات استفاده شد. لیزرتراپی برای همه بیماران در 1 جلسه شد و بعد از جلسه لیزرتراپی، بیماران در 3 جلسه به صورت 2 هفته 1 ماه و 3 ماه پس از عمل پیگیری دوره ای شدند. در هر جلسه پیگیری تمام علائم ضایعات لیکن پلان ثبت شد این علام شامل: شدت ضایعه (با توجه به معیار thong prosam)، اندازه ضایعه، درجه درد و سوزش (با استفاده از معیار vas) و در نهایت وجود عود ضایعه پس از درمان بود. تمام اطلاعات جمع آوری شده به کمک آزمون های آماری chi-square و wilcoxon با استفاده از نرم افزار آماری spss ver11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: متوسط سنی بیماران 49.6 و نسبت مردت به زن 30-70 بود. سایر ضایعات پس از دو هفته از لیرترای نسبت به جلسه اول ویزیت کاهش معنی داری نداشت، ولی کاهش معنی داری در اندازه ضایعات پس از 1 ماه و 3 ماه بعد از لیزرتراپی مشاهده شد. (001/0=p) و (005/0=p). بر اساس معیار vas درجه درد و سوزش در همه بیماران پس از درمان کاهش معنی داری در هر سه دوره پیگیری داشت. در یکی از بیماران این میزان تغییری نداشت. این تغییرات به ترتیب در 2 هفته، 1 ماه و 3 ماه پس از درمان به صورت زیر است: (039/0=p) و (010=p) و (007/0=p) با توجه به معیار thong prosom که به بررسی میزان بهبودی ضایعات می پردازد، در تمام بیماران شدت ضایعات در هر 3 جلسه پیگیری کاهش معنی داری نشان داد. (016/0=p) و 011/0=p) و در نهایت با توجه به تعریف عدد در این مطالعه، فقط یکی از بیماران پس از اتمام 3 ماه از لیزرتراپی عود نشان داد ، بقیه بیماران عود ضایعه را نداشتند. نتایج: مطالعه حاضر نشان داد،که جراحی ضایعات لیکن پلان اروزیو-اتروفیک با لیزر دی کسید کربن بسیارموثر است و هیچ گونه عارضه جانبی برای بیمار به همراه ندارد ولذا میتواند به عنوان یک درمان جایگزین برای لیکن پلان اروزیو-اتروفیک مقاوم به درمان در نظر گرفته شود.